متن سخنرانی29/10/1400 هنوز تاكنون نخستين آفرينشگران ادبيات مدّون آذربايجان به طور قانعكنندهاي شناخته نشدهاند و هنوز هم شیخ عزالدین حسن اوغلو به عنوان نخستین شاعر ترکی گوی آذربایجان شناخته می شود. اگرچه حسن اوغلو زاده ی خراسان است، اما یافته های علمی – ادبی مبین این امر است که وی در تبریز پرورش یافته و در تبریز به شهرت رسیده است. تاريخ ادبيات پر پيچ و خم آذربايجان صدها گره و صدها باب ناگشوده دارد. وجود كتاب ارزشمندي چون دده قورقود اين باور را عميقاً به وجود ميآورد كه اثري چنين بزرگ كه ريشه در اعصار بسيار دور دارد و در پيوند با اساطير و چهرههاي تاريخي ميباشد فقط ميتواند بر پايهي بناي مستحكم و ريشهداري به وجود آيد. حسن اوغلو از جمله نخستين آفرينشگران ادبيات مدون به زبان تركي آذربایجاني است كه به عالم علم و ادب شناخته شده است. هنر شعري حسن اوغلو همانند بسياري از شاعران اوليهي آذربايجان، بعدها معلوم گشته و تحقيقات روي آثارشان آغاز شده است. عجب! بيلسم مني شيدا قيلان كيم؟منه بو عشق اودون پيدا قيلان كيم؟عجهبلهرم، عجهب قالديم ايلاهي!ايمان اهلين دؤنوب، ترسا قيلان كيم؟قاميشدان شكر-و داشدان جواهير،آغاجدان دانهيي خورما قيلان كيم؟تنيم يئتميش ايكي دورلو داماردير،كيمين ايرماق، كيمين دريا قيلان كيم؟قو بو تدبيري! گل تقدير ائيله!بوگونكو وعدني فردا قيلان كيم؟بو نعطين فرشيني، هردم بو فراش،بو عرشين رنگيني مينا قيلان كيم؟حسن اوغلو، بو بير قطره مئنيدهن،اونون خوب صورتين زيبا قيلان كيم؟ نخستين اطلاعات در مؤخرهي ترجمهي تركي كتاب «گلستان» شيخ مصلح الدين سعدي شيرازي (1258 م) ثبت شده است. اين كتاب را شاعر قرن 14 قبچاق «سيف سرائي» ترجم, ...ادامه مطلب
مجموعه چلپی اوغلو اکنون بنایی ۷۰۰ ساله است که توسط یکی از نزدیکان مولانا جلال الدین رومی ساخته شده است و باستان شناسان و محققان، به طور دقیق این مجموعه را به سلطان چلپی منسوب و تاریخ احداث بنا را سال ۷۲۸ هجری قمری بیان کرده اند . , ...ادامه مطلب
آذربايجانين بؤيوك- بيلگين سيمالاريندان بيري دؤكتور ترابي اونلارجا دهيرلي كتابلارين مؤلفي دير كي آنا ديلينين خدمتينده «ائينالي داغي» اثريله هميشه قالارقي اولاجاقدير. آذربايجانين بيليك عالمينه و بشريت سعادتينه خدمت گؤسته رن عالملري آز اولماميشدير؛ دؤكتور علي اكبر ترابي دا بوسيرا شخصيتلردن ساييلير. ترابي جنابلاري بير عؤمور اؤلكه ميزين اؤيره تيم دونياسينا خدمت ائديب و ده يرلي اثرلرين ياراتماسيلا بو خدمتلري هميشه ليك ساخلاييبدير. تورك شئعرلرينده «حلاج اوغلو» مشروطه قهرمانلاريني ياد ائده رك تخلوصونو سئچميشدير. ,حلاج اوغلو,يوسف حلاج اوغلو ...ادامه مطلب