متن مرتبط با «احمد» در سایت قیزیل قلم آذر Qizil Qelem نوشته شده است
شیخ نصیرالدین ابوالحقایق محمود ابن احمد الخویی (اخی ائورن)
شیخ نصیرالدین ابوالحقایق محمود ابن احمد الخویی(اخی ائورن)دکتر محمدرضا کریمیاؤزت:شیخ نصیرالدین محمود الخوی هیجری ۶-۷-جی عصرلرده طب، سیاست، دین و طریقت کیمی موختلیف ساحه‌لرده و خصوصیله ده قارداش‌لیق (اخوت) طریقتینده موختلیف اثرلری ایله مشهور اولان عالیملردن‌دیر. دؤورون موختلیف صینیفلری و ایشچی‌لرینی تشکیلاتلاندیریر، بیر طرفدن ظالیملره قارشی دورموش، دیگر طرفدن ده دؤورون سلطانلارینا اؤلکه‌نی نئجه ایداره ائتمه‌یی، خالقین حاقینا حؤرمت ائتمه‌یی توصیه ائدیردی. او، اینسان جمعیتلری، جمعیتین احتیاجلاری، اینسانلارین مادی و معنوی اینکیشافی حاقیندا حل ائدیجی فیکیرلر ایره‌‌لی سورموش، مترقی فلسفی ایدئیالاری تبلیغ ائتمیشدیر. او، عؤمرونو اؤر خالقینا، دوغما یوردونا حصر ائتمیش، عینی زامان‌دا قالیجی اثرلر یاراداراق گله‌جک نسیللره یول آچمیش عالیم‌دیر. او بو یولدا جانینی فدا ائدیب، ساوادلی اینسانلارا اؤرنک اولوب. اخی ائورن آذربایجان ۵۴۹جو ایلده «ایرانین تورکوستانی آدلانان» خوی شهرینده آنادان اولوب. اخی‌لر دا هیجری ۳-جو عصرده آذربایجان‌دا قورولموش و خصوصیله ۵-جی عصرده اخی فرج زنجانی ایله بیرلیک‌ده چوخلو شؤهرت قازانمیش، آنجاق اخی ائورن تشکیلاتلانما طرزینی دییشه‌رک اونو دؤیوشکن تشکیلاتلار سیرالاریندا یئر وئرمیشدیر. بو مقاله‌ده اونون یارادیجی‌لیغی و حیاتی ایله باغلی بیلیکلر آراشدیریلیر و مومکون قدر فیکیرلرینین بعضی گوشه‌لری گؤسته‌ریلیر.آچار سؤزلر: ۶-جی عصرده آذربایجان ادبیاتی، اخیان و یا قارداشلار، فتوت و جومردلیک، اخی ائورن.۱ اؤن سؤز:هیجری ۶جی عصر آذربایجان‌دا تورک ادبیاتینین چیچک‌لنن عصرلریندن بیری‌دیر. بو عصرده موختلیف علم ساحه‌لرینده اونلارلا شاعر، یازیچی، عالیم میدانا چیخیب، هر بیری نئچه-نئچه اثر, ...ادامه مطلب
خواجه احمد دهانی، ۷جی عصر آذربایجان شاعیری
خواجه احمد دهانی ایران تورک‌لری‌نین ان گؤرکملی سیمالاریندان بیری دیر. شاعیر ایلک دفعه سلجوقلو سلطانلاری چاغیندا خراساندان کؤچوب و آنادولویا گئتمیش و سونرا دا سلجوقلو سلطانیندان اجازه آلاراق اؤز آناوطنینه قاییتمیشدیر. دهانی آذربایجان تورک ادبیاتینین شاعیرلریندن تانینیر. بیلیندیگی کیمی، خراسان تورکجه‌سی آذربایجان تورکجه‌سی‌نین بیر دالی تانینیر و تمام خراسان شاعرلری‌نین دیلی آذربایجان دیلی و ادبیاتیندان ساییلیر. خواجه احمد دهانی اسفراینلی حسن اوغلودان سونرا خراسانین ان تانینمیش تورکجه سؤیله‌ین شاعری تانینیر. دهانی غزل شاعری دیر، آنجاق بؤیوک بیر اثری ده سلجولقو سلطانلاری‌نین شاهنامه‌سی‌دیر. بو اثر فارسیجا اولموشسا دا بوگون الده یوخدور. سانکی بو اثر فردوسی‌نین شاهنامه‌سی کیمی آنجاق روم سلجوقلولارین سلطانلارینا سؤیلنمیش و علاءالدین کیقباد (۱۲۲۰ – ۱۲۳۷) ایسته‌یی اساسدا یازیلمیش و اونا تقدیم اولموشدور. دهانی دا سونرالار همین سلطاندان ایسته میشدیر اونا خراسانا دؤنمک اوچون اذن وئرسین. شاعر بیر قصیده سینده بونا اشاره ائدیر:بحمدالله که مدحینی بوگون بیر مجلس ایچینده،دهانی‌دن دُرّ معنا تؤکر سؤزیله دهانی.یوز اوروب تاپونا گلدی اجازت وئر اونا ، شاها!کی یئنه دولتونده بن گؤرهم ملک خراسانی.دهانی بیر یاغچی و یا داها دوزگون دئسک بیر نقاش‌ایدی و دهانی آدی و تخلصو همین یاغچی معناسیندا اولموشدور. آنجاق شاعرین بوتون شعرلرینده دهانی تخلصو گلمیش و آناوطنینه سئوگیسی ده آشمار صورتده گؤرونور. وطن گؤروشونو آرزیلایان شاعر، گاهدا اوره‌یی وطن اوچون داریخیر و غمله نیر. دهانی یاشاییشی حاققیندا معلوماتلار سونرادان توپلانمیشدیر و آراشدیرماجی لار مختلف قایناقلاردان و شاعرین دیوانیندا معلومات توپلامیشلار. آنجاق , ...ادامه مطلب
شیخ احمد گلشهری
شیخ احمد گلشهریچکیده:سده هفتم هجری عصر اوج شکوفایی ادبیات ترکی در آذربایجان است. در این سده، زبان ادبی ترکی عیاربندی شده و زبان ادبی استاندارد می‌شود. در اوج این ادبیات با حضور شاعران بیشماری روبرو هستیم. شاعرانی چون خواجه احمد فقیه، الیاس بابا، حسن اوغلو، خواجه علی خوارزمی، خواجه دهانی، بیرک قوشچو اوغلو، شیاط حمزه، گلشهری، عاشیق پاشا، یونس امره و دهها شاعر بزرگی که هر یک با خلق آثار جاودانه شان در پربار کردن و گسترش همه جانبه ی ادبیات ترکی تلاش کرده‌اند. در این میان گلشهری شاعر بزرگی که اکثر شهرهای ایران و خاورمیانه را گشته و با ادبیات منطقه از جمله تورکی، فارسی و عربی آشناست و تحصیلات عالی داشته است خودنمایی می‌کند. او در تمجید از زبان تورکی هرگز پا پس نکشید و با ترجمه آثاری از زبانهای فارسی و عربی نیز نشان داد که این زبان توانمند و بالنده است. از این دیدگاه گلشهری از رهبران ادبیات ترکی شمرده می‌شود. این مقاله شناخت زندگی و بررسی آثار گلشهری را از طریق کتابخانه‌ای بر عهده می‌گیرد.واژگان کلیدی: گلشهری، ادبیات ترکی آذربایجان، زبان معیار ترکی.مقدمه: گلشهری یکی از برجسته‌ترین سیماهای تاریخ ادبیات ترکی است. او در عرصه‌ی ادبیات صوفیانه دارای آثاری فراموش ناشدنی است. هم به عنوان شاعری که در زمره‌ی شاعران درجه اول و مؤلف بشمار می‌آید و هم بعنوان مترجمی زبردست بهترین آثار ادبیات فارسی و عربی را انتخاب و به زبان ترکی ترجمه کرده و نشان داده است که ظرفیت این زبان تا چه حد بالاست و چه زیبایی‌ها و بالندگی‌هایی را داراست. مهارت گلشهری در ترجمه از هر دو زبان شگفت‌انگیز و حیرت‌آور است و نشان می‌دهد که دارای تحصیلات بسیار بالا و استعداد فراوان در هنر شعر و شاعری است. بنابراین می‌توان گلشه, ...ادامه مطلب
