عرش نامه فضل الله نعیمی تبریزیاؤزت:حروفیه 8جی یوزایلده صوفیانه بیر طریقت اولاراق، ایرانین بوتون بؤلگه لرینده - خراساندان باشلاییب بوتون آذربایجان، آنادولو و اورتا دورغودا یاییلیر. حروفیه ادبیاتیندا ایکی دیلده: تورکجه و فارسیجا اثرلر یازیلیر. حروفیه هله ایراندا لازیمی قدر آراشدیریلمامیش و تانینمامیش قالمیشدیر. هله حروفیه شاعیرلری و یازیچیلاری تانینماییب، اثرلری یئرده قالیب، و هله حروفیه دوشونجهسی، دونیا گؤروشو، فلسفی باخیشی اوزهرینده کئچهری حالدا تانیشلیغیمیز اولموشدور. وطنیمیزین مختلف کتابخانالاریندا حروفیه ادبیاتی حاققیندا آز – چوخ الیازمالار توز آلتیندا قالب و بو کتابلار اونودولموش دورومدادیرلار. ایراندا نئچه – نئچه کتابلاردا حروفیه آیاقلانماسی، تاریخی اولایلاری و حتا دوشونجهسی حاققیندا یازیلمیشدیر؛ آما تاسوفله بونلار تکجه ایکی شخصیتین – فضل الله نعیمی و عمادالدین نسیمینین تکجه شعرلر دیوانی اساسیندا یازیلمیش و بونا گؤره ده چوخ سطحی، معلوماتسیز و ناقص سؤزلرله یازیلمیشدیر. آنجاق حروفیه ادبیاتینین ماتریاللاری الده اولورسا، دوشونجهلری داها یاخشی تانینار، آراشدیریجیلار اونلارا الی-دولو یاناشا بیلرلر. بو مقاله فضلالله نعیمینین عرشنامه کتابینی تانیتدیریر، سونرا همان زماندا عرش نامه بیر تورک شاعیری اولان عاملاوغلو، تورکجهیه چئویریر و چوخ آلقیشلانیر. دئمک اولار کی عاملاوغلو حروفیه ادبیاتینی آنادولویا آپاران شاعیرلرین باشیندا دایانیر. الینیزده کی مقاله، بو ایکی اثرین تانیتیمینی اله گؤتوره رک، الیازما نسخهلری اساسیندا آراشدیرماغی اؤزونه هدف گؤتورموشدور.آچار سؤزلر: عرش نامه، فضلالله نعیمی، عامل اوغلو، حروفیه، دونیا گؤروشو.فضلالله نعیمی تبریزینین یاشاییشیتاریخی, ...ادامه مطلب
آذربایجان ادبیاتی تاریخی چوخ گئنیش، درین و اینجه اولاراق، هله تانینمامیش قالمیش و یوزلرجه عالیم، صنعتکار و شاعیرلرینین اثرلری ایشیق اوزو گؤرمهمیش، رسمی و شخصی کتابخانالاردا توز آلتیندا باسدیریلمی, ...ادامه مطلب
خطایی تبریزی یکی از شعرای دربار سلطان بعقوب آغ قویونلو است که بین سالهای 860 الی 872 هجری در پایتخت خود تبریز حکومت می کرده است. از زندگی و شرح حال او اطلاعاتی در دست نیست و تنها مثنوی یوسف و زلیخا از او در دست است که تعداد فراوانی از نسخه های آن در گوشه و کنار کشورمان، حتی کشورهای همسایه موجوداست. آنچه از فحوای شعر او برمی آید وی این منظومه ی زیبا را در هموان سالهای سلطنت سلطان یعقوب سروده و به وی تقدیم کرده است. می دانیم که در زمان شاعران و هنرمندان بسیار مورد احترام و لطف دربار سلطان بوده اند که از آن میان می توان ملک الشعرا حبیبی، روشنی، محمد کاتبی، بدر شروانی، ضیایی اوردوبادی، احمدی، انصاری، حیرانی، اهلی و برخی از هنرمندان مانند درویش دهقی، بابا فغانی، همایون و دیگران را نام برد. این هنرمندان و شعرا در دربار به رقابت و خلاقیت ادبی – هنری پرداخته و مورد حماین قرار می گرفتند. خود سلطان یعقوب نیز از استعئائ شاعری برخوردار بود و اشعاری به زبان مادری بیادگار نهاده است. در تاریخ ادبیات آذربایجان، نام خطایی با نام شاه اسماعیل صفوی عجیت گشته است؛ اما شاعران دیگذی نیز با تخلص خطایی وجود داشته اند و تذکره ها از این خطایی ها نیز سخن گفته اند. شاید نخستین کسی که به خطایی تبریزی و مثنوی یوسف و زلیخا اشاره کرده است محمدعلی تربیت باشد. ایشان در نگارش زندی و اشعار شاه اسماعیل خطایی، از, ...ادامه مطلب