قیزیل قلم آذر Qizil Qelem

خوی – ترکستان ایراندکتر محمدرضا باغبان کریمیچکیده:خوی در کتاب نزهه‌القلوب به عنوان ترکستانِ ایران معرفی شده است. مستوفی (680 – 750 ه. ق.) مورخ و جغرافی‌دان قرن هشتم هجری دارای سه کتاب معتبر در تاریخ، جغرافی و شعر است. او ضمن سخن از مردم خوی، آنان را زیبا روی و سفید چهره دانسته و این شهر را ترکستانةِ ایران خوانده است. البته او می‌نویسد که خوی را ترکستان ایران خوانند، این گفته نشان می‌دهد که آوازه ترکستان بودن شهر خوی از طرف او نیست، بلکه این آوازه در اکناف گسترده بوده است و او تنها بدان اشاره کرده است. زیرا با اندک تورقی در تاریخ پر افتخار این شهر، علاوه بر زیبایی چهره و اخلاق مردمان خوی، در آن مقطع تاریخی شخصیت‌های برجسته‌­ای در این شهر می‌زیسته و فرهنگ و ادبیاتی غنی به زبان ترکی نیز در این شهر ساری و جاری بوده است. بی‌تردید خوی، بخشی از جغرافیا، فرهنگ و ادب آذربایجان بوده و زیبایی ترکان زبانزد مردم عالم بوده و این وصف در تمام ادبیات ایران از جمله ادبیات فارسی نیز معروف و مشهور است. می‌دانیم که مستوفی در آثارش همواره تلاش داشته است زبان مردم اقصا نقاط ایران را پهلوی (!) جلوه دهد. در این مقاله اشاره‌ای کوتاه به غنای ادبیات ترکی در آذربایجان به‌یژه شهر خوی خواهیم داشت تا دلیل لقب ترکستان ایران برای شهر خوی را توضیح داده باشد.کلید واژه­ها: شهر خوی، ترکستان ایران، نزهه القلوب، زبان و ادبیات ترکی، سده‌ی هفتم.مقدمهشهر خوی یکی از زیباترین شهرهای آذربایجان است که در طول تاریخ پر آشوب خود، همواره سربلند از آزمون تاریخ بیرون آمده و هزاران عالم، محقق، هنرمند، خردمند و اندیشه­‌ورز، شاعر، و . . . به جامعه­ فرهنگی کشورمان تحویل داده است. خوی را شهر "دارالمؤمنین" لقب داده‌­اند، زیرا در طول, ...ادامه مطلب

روش شناسی تحقيقپيش­انگاري یا قضاوت ناروا بدون هیچ مبنای علمی Presupposition و جزميّت Radicalism آفتِ نگاه علمي و زبانشناختي است (درآمدي بر معني شناسي، ص10). به این دو آفت عنصر دیگر، تقلیل گرایی Reductionism را می توان افزود. نگرشهای به اصطلاح علمی و در اصل ضدّ حقیقت و ضدّ علمِ نژادپرستانۀ پارس محور حاکم بر ایران در سدۀ اخیر اساساً مبتلا به هر سه معضل روش شناختی یاد شده است و با تمام قوا کوشیده است که با دیدی جزمی، پیش انگارانه و تقلیل گرایانه همۀ داشته های عظیم تاریخی، فرهنگی و تمدّنی تورکان و سایر مللِ غیر عرب ایران، آسیای غربی و خاورمیانه، آسیای میانه (عجم) را با سوء استفاده از واژۀ تورکی و مصادره شدۀ «ایران» به نفع عنصر جعلیِ تاجیک دری زبان (عنصر جعلی فارس زبان ایران) تقلیل، مصادره و تبلیغ کند. و از آن جا که ويتگنشتاين مي گويد: «معني كلمه را جست و جو نكنيد بلكه به دنبال كاربرد آن باشيد» (همان، ص60). در این مقاله بر آن بودیم که نحوۀ کاربرد و شگردهای کاربرد کلمۀ ایران توسّط هژمونی نژادپرست حاکم پانفارس را بر ملت تورک آزربایجان و ملل دیگر ایران با سوء استفاده های هوشمندانه­اش نشان دهیم.ساخت شكني ساده ترين تعريف ساخت شكني (Deconstruction) اين است كه ساخت شكني نقدِ تقابلهاي دوگانۀ سلسله مراتبي است كه ساختار تفكّر غربي را تشكيل داده اند: دورن/ بيرون، روان/ تن، حقيقي / استعاري، گفتار / نوشتار، حضور / غياب، طبيعت / فرهنگ، صورت/ معنا. ساخت شكنيِ يك تقابل، يعني نشان دادن اين كه اين تقابل طبيعي و اجتناب ناپذير نيست بلكه سازه اي است ساختة گفتمانهاي متّكي بر آن تقابل، و نشان دادن اين كه اين تقابل در يك اثر ساخت شكنانه كه مي خواهد آن را پياده كند و از نو بنگارد، باز يك سازه است؛ يعني ا, ...ادامه مطلب

نظريّة پسااستعمارگرايياستعمارگری و نژادپرستی دردها و زخمهای عمیق و طویل المدّتی را در طول زندگی بر روح و روان فرد سرکوب شده و استعمارشده باقی می گذارد. استعمارگران از طریق روشهای نوشتاری و آموزشی و نیز از طریق تولید، ارزش گذاری و اشاعۀ دانش مطلوب، افراد تحت استعمار را متقاعد می سازند که خود و فرهنگ خود، زبان خود، تاریخ خود، نیاکان خود و در مجموع هویّت خود را زشت و منفی ببینند. استعمارگران به استعمارشدگان می آموزند که وضع بردگی، بندگی و حقارت را در وجود خود درونی، کانونی و نهادینه سازند. استعمارگران در حقیقت تصوّر استعمارشده ها از بدنشان، قابلیّتهای ذهنی شان و شیوۀ تفکّرشان را به بردگی می کشانند (ایران و چالش تنوّع، ص59). آنچه را که ما فعّالان ملّی حرکت ملّی آزربایجان جنوبی از «جریان و پروسۀ مانقورت سازی یا مانقورتیسم» توسّط نژادپرستی فارس حاکم بر ایران در صد سال اخیر اراده میکنیم واجد همۀ خصوصیّاتی است که استعمار و نژادپرستی استعماری با استعمارشدگان خود می کند. صد سال است که نژادپرستی فارس حاکم بر ایران یا همان نژادپرستی ایرانی از تمام امکانات حکومتی و دولتی خود، از رسانه ها (رادیو، تلویزیون، سینما، مطبوعات، روزنامه ها، مجلّات و امکانات مجازی و سایتهای اینترنتی و ...) و نیز از آموزش و پرورش، معلّمان و کتابهای درسی (به ویژه کتابهای درسی مربوط به ادبیّات فارسی، تاریخ ایران، و علوم اجتماعی) در تمام سطوح کودکستان، دبستان، مدارس راهنمایی تحصیلی، دبیرستان و دانشگاه به طور خلاصه از تمام مولّفه های کلامی (نوشتاری و گفتاری) و غیرکلامی (تصویر و موسیقی)، یعنی فیلمها، عکسها، کتابها، روزنامه ها، مجلّات، تبلیغات، آگهی های بازرگانی، تابلوهای ریز و درشت مغازه ها، فروشگاهها، بانکها و مراکز , ...ادامه مطلب

چکیده:ملیت تعریف علمی و سیاسی روشنی دارد و در این تعریف زبان ملی از اهمیت خاصی برخوردار است. زبان فارسی به دلایلی چند مانند: ارزش تاریخی، غنای ادبیات، وجود اشتراکات با زبانهای اقوام ایرانی، تاثیر متقا, ...ادامه مطلب

گوتتی­لر / قوتتی­لر      گوتتی­لر میلاددان ایکی و اوچ مین ایل اؤنجه میدانا گلمیشدیر. اورارتولار میلاددان مین ایل اؤنجه، ماننا و ماد اهلینی “گوتتی” دئییرلردیر. آنجاق ایکینجی سارگون زامانیندا کتیبه­ لرده مادلارلا گوتتی­لر بیر – بیریندن آیریلیرلار. قدیم ادبیاتدا رایج بیر سؤز واردیر کی اونلارین یوردونو “جودی داغی” آدلاناراق آشور داغلارینین قوزئیینده داغلارلا بیر بیلیردیلر., ...ادامه مطلب

دو رساله به زبان ترکی و مابقی به زبان فارسی است که در بعضی رساله‌ها نیز گاه بخش هایی به زبان ترکی و گرگانی است. در میان این آثار، آثاری مانند شرح جاودان نامه و محبت نامه فضل الله حروفی استرآبادی، بنیانگذار حروفیه وجود دارد و هم رساله هایی از بعضی پیروان و خلفای وی., ...ادامه مطلب

  تورک     دیلی   نین سومئر دیلی ایله ایلگی سی تورک دیلی دونیانین محتشم دیللریندن بیری دیر و اونون سسی تاریخین درینلیک لریندن گلیر. دونیا دیللری اوچ بؤلومه بؤلونور: هیجالی دیللر، التصاقی یا پیوندی دیللر، ترکی, ...ادامه مطلب

سلجوقلار دؤوره سی – ایران و اسلامین پارلاق بیر دؤوره سی دیر. همین زماندا سلجوقلار گوجله نیرلر، اؤلکه نین اداره سی نظام تاپیر، امنیت یارانیر، سلطانلار , ...ادامه مطلب

   ایراندا یاشایان تورک دیللی خلقلر خراساندان، آذربایجانا قدر، اصفهاندان فارس و خوزستانا قدر یاییلمیشلار و تاریخ بویو اؤز وارلیقلاری­نین دامغاسینی وورموشلار.    ایران تورک ادبیاتی چوخ زنگین و دریندیر. تورکلر ایران تاریخینده بوتون انقلابی حرکتلرده بیرنجی صفده دایانمیش، اجنبیلر قارشیندا قاشقاییلار، تورکمنلر و آذربایجانلیلار دایانمیشلاردیر. عینی حالدا اؤز دیللرینی سئومیش و اؤز آنادیللرینده زنگین ادبی,ایراندا,ادبیاتی,تاریخی ...ادامه مطلب

 اوستاد شهريار، برجسته­ ترین شاعر معاصر آذربایجان است که تاثیری شگرف در ادبیات امروز نهاده و بی­ تردید 50 سال تمام، رهبری شعر آذربایجان را به دست گرفته و زبان ما را به جهانیان معرفی کرده است. «حيدر بابايا سلام» چنان شهرتی یافته است که نه تنها در ایران، بلکه در میان ملل مختلف دنیا، جایگاهی ویژه یافته و ادبیات دنیای ترکان را ادبیات مشترک همه­ ی مردم ترک زبان ساخته است. ,روز شعر و ادب فارسی,روز شعر و ادب,روز شعر و ادب فارسي,روز شعر وادب پارسی,شعر روز ولنتاین,شعر روز وداع یاران,شعر روز وصل دوستداران یاد باد,شعر روز و شب,شعر روز ولنتاين,شعر روز وصال ...ادامه مطلب