قیزیل قلم آذر Qizil Qelem

در دفاع از زبان فارسی: در برابر ترویج جهل بی‌مهابا بایستیم ابلهی عقده‌ای و بیمار به نام حمید احمدی که تابلوی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران و نظریه‌پرداز را بالای سر خود قرار داده و مرشد عده‌ای بیمارتر و بی‌سوادتر از خود به‌نام ایرانشهری‌ها شده، از «کارزار شریرانه» علیه زبان فارسی می‌گوید. اما جرات ندارد این کارزار را توصیف کند که ما هم آن را ببینیم. سوادی هم ندارد که لااقل برای آن ابعاد و تبعاتی سیاسی (political applications) بچیند که این حد مهمل نگوید. او یک روضه‌خوان است و ما موظفیم در برابر ترویج جهل بی‌مهابا بایستیم. آن‌هم وقتی با شناسه قدیمی‌ترین دانشگاه در ایران، چنین رواجی از جهل و عقده‌گشایی را شاهدیم. ۱) به متن توجه کنید؛ بسیار خوب، امروز روز زبان مادری است و ما فارس‌ها می‌خواهیم درباره زبان خود حرف بزنیم. چرا با این همه عقده و کینه و دشمن‌پنداری (به شیوه ...) شروع می‌کنید؟ چرا با کلامی مهربان و مثبت درباره زبان فارسی حرف نمی‌زنید؟ چرا باید متنی که دانشگاه تهران منتشر می‌کند ـ تک تک کلماتش ـ بیمارگونه باشد؟ چرا باید با تحقیر زبان‌های دیگر به نام «زبان‌های قومی و محلی» توام باشد؟ چرا شما ابلهان اصرار دارید زبان فارسی را منفور کنید؟ چگونه می‌توان این زبان را از دست شما نجات داد؟ ۲) استناد به این که روز جهانی زبان مادری از کجا شروع شده، چه چیزی را ثابت می‌کند؟ هر کسی اندکی با علوم انسانی آشنا باشد می‌داند که این گونه ارجاعات به سندهای صوری ـ بجای تعمق در ابعاد سیاسی اجتماعی آن، و مطالعه تحولات آن ـ دست‌وپا زدن از سر بی‌سوادی است. اگر این استنادها مهم باشد، بسیاری از رویدادها و دستاوردهای بین‌المللی امروز در سراسر جهان ، از جمله اکادمیا و المپیک و ماراتن و فلسفه افلاطون, ...ادامه مطلب

آذربایجان ادبیاتی‌نین تاریخی درین‌لیگی محمدرضا کریمی[1] خلاصه: آذربایجاندا کلاسیک تورک ادبیاتی‌نین عمادالدین نسیمی‌دن باشلادیغی همیشه تصویر ائدیلیر. بو سطیرلرین یازاری­نین فیکریجه، بو ایفاده سون درجه یانلیش‌دیر، چونکی نسیمی‌دن عصرلر اول آذربایجاندا اونلارجا، یوزلرله شاعر و یوزلرله قیمتلی تورک اثری یازیلمیش، اؤتن عصرین سیاسی سبب‌لری اوزوندن بیله‌رک‌دن و بیلمه‌دن اونودولموشدور. بو گون دونیادا ویرتوال مکانین گئنیشلنمه‌سی و بوتون دونیانین اونسیتی ایله بیر چوخ گیزلی حقیقت‌لر اوزه چیخیر و آذربایجانین زنگین ادبیاتی بو بؤیوک تاریخی نایلیتدن چوخلو بهره ­له ­نیب. بو گون مین ­ایل‌لیک‌لرین تاریخینی داشییان یوزلرله اثر اونودولما کولوندان چیخیب دونیانین گؤزو اؤنونده سئچیلیر و اونو پیسله‌ینلرین اینکار احتیمالینی الیندن آلیر. بو یازیدا بیز آذربایجان ادبیاتینا هیجری 8-جی عصرده عمادالدین نسیمی دؤوروندن باشلایاجاغیق و عادی تجروبه‌نین و کلاسیک شیوه نین عکسینه اولا‌راق، چاغداش دؤوره دوغرو ایره‌لیله­ مک عوضینه، تاریخه و تاریخین درین‌لیگینه واراجاغیق بلکه آذربایجاندا تورک شاعر، یازیچی و تورک دیلینده یازیلمیش اثرلری اوزه چیخاراق. بو مقاله­ کیتاب‌خانا مئتودونو نظردن کئچیریر و مسئله ­نی اوریژینال سندلرله آراشدیریر. اونو دا علاوه ائتمک لازیم‌دیر کی، مؤوضو چوخ گئنیشدیر و بورادا یالنیز یارادیجی شاعیرلر و یازیچیلارین آدلاری و بعضی اثرلری قئید ائتمکله کیفایتله­ نیریک.آچار سؤزلر: آذربایجان – تورک ادبیاتی، عمادالدین نسیمی، گنجه لی نظامی، شان قیزی داستانی، کتاب دده قورقود.گیریش: شوبهه‌سیز کی، ادبیات سؤز صنعتی‌دیر و دیلین گلیشمه‌سینه، فرقلی­لشمه‌سینه و گوجلنمه‌سینه تأثیری معاصر دؤورون ان مهم مقاملاریندان‌, ...ادامه مطلب

بعد از مرگ آقا محمد خان توافقی بین سرداران، طوایف ترک و دیگر گروه های با نفوذ صورت گرفت و فتحعلی شاه( 1176 خورشیدی) قاجار به سلطنت رسید. در این دوره بزرگترین حادثه تاریخی کشور بوقوع پیوست و زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آینده را تحت تاثیر قرار داد. دو جنگ خانمانسوز و دو قرارداد در خاک آذربایجان، این سرزمین کهن را تقسیم و تزار روسیه را بر بخشی از آن مسلط کرد. فتحعلی شاه عباس میرزا را بعنوان نایب السطنه در سن کودکی به دارالسطنه تبریز فرستاد و سرپرستی و آموزش وی را به قائم مقام ( میرزا بزرگ) سپرد. قائم مقام که به خاندانی از رجال سیاسی ایران وابسته بود، توانست دارالسلطنه تبریز را در بیرون میدان جاذبه بساط کهنه دربار تهران به کانونی برای طرح نو تبدیل کند.عباس میرزا که از دایره فساد دربار ، حرمسرای شاهی و خوشگذرانی در آن نجات پیدا کرده بود، نخستین رویارویی نظامی خود را با روس ها انجام داد و با طعم اولین شکست بخشی از خاک آذربایجان را از دست داد. در نتیجه معاهده صلح گلستان ( 1192 خ، 21 اکتبر 1813) به امضا رسید. بخش های شمالی تا گرجستان به روس ها واگذار شد. این شکست و معاهده صلح اجباری لرزه بر اندام دارالسلطنه تبریز و عباس میزای جوان انداخت. در مدت کوتاهی به باز سازی نیرو پرداخت تا مناطق از دست داده را باز ستاند. مردم آذربایجان متحمل مخارج سنگین این آماده سازی و جنگی شدند که بار دیگر ویرانی آفرید.روس ها که ارتش خود را مجهز به سلاح و توپخانه مدرن کرده بودند و از ضعف دولت مرکزی قاجار آگاهی داشتند، به ابهام در متن معاهده و خطوط مرزی اشاره کرده، بار دیگر خواهان جنگ بودند. عباس میرزای جوان که از شکست پیشین سرخورده و مایوس، در فکر واندیشه جبران آن بود، نخست به تحریک روحانیت که حکم جهاد صاد, ...ادامه مطلب

تاریخ آذربایجان و ادبیات تورکی آذربایجان به همراه حضور ترکان در این سرزمین به علل مختلف هنوز هم چون رازی سر به مُهر باقی مانده است و روند رو به رشد علم، به سوی رمزگشائی این تاریخ در جریان است؛ و همّتی می­خواهد تا تاریخ سرزمین خود را خودمان بنویسیم. در این میان امپراتوری خزران به عنوان بخشی از تاریخ آذربایجان پیش روی ماست. در عین حال، ادبیات کهن آذربایجان از دل تاریخ برآمده و در زمان مدنیت ها و حکومت های ترک پا گرفته است., ...ادامه مطلب

مهدی آذر مازندرانی چاغداش آذربایجان شاعیرلری آراسیندا – زنگاندان باش قالدیران و ملی روحیه لی شاعیر اولاراق گؤرکملی شاعیریمیزدیر. او، ملی باخیشیلا اؤن سیرالاردا گئده ن شاعیردیر. اونون توپلومسال باخیشی،, ...ادامه مطلب

مين ايلدن بري ايستر اولكه ميزده ايستر سه ده قونشو يا خود ياخين اولكه لرده ديله ، ادبياتا  و سوزلوك لره عايد ، چاپ اولوب يا حله ليك ال يازما شكيل ده قورونان كيتابلارین ایمکانیمیز قدری اولان لارینین  بیر سیراسین گوزدن گئچيرديك ده بو حقيقت آيدين لاشيب اوزه چيخير كي ، بير نئچه دانا سوزلوك دن سوواي كي اونلارين دا سايي لاري بلکه  بیر او قدر دئییل  اکثریتی  تورکجه – فارسجا اولموشلار. , ...ادامه مطلب

چکیده:ملیت تعریف علمی و سیاسی روشنی دارد و در این تعریف زبان ملی از اهمیت خاصی برخوردار است. زبان فارسی به دلایلی چند مانند: ارزش تاریخی، غنای ادبیات، وجود اشتراکات با زبانهای اقوام ایرانی، تاثیر متقا, ...ادامه مطلب

دو رساله به زبان ترکی و مابقی به زبان فارسی است که در بعضی رساله‌ها نیز گاه بخش هایی به زبان ترکی و گرگانی است. در میان این آثار، آثاری مانند شرح جاودان نامه و محبت نامه فضل الله حروفی استرآبادی، بنیانگذار حروفیه وجود دارد و هم رساله هایی از بعضی پیروان و خلفای وی., ...ادامه مطلب

مجموعه چلپی   اوغلو   اکنون بنایی ۷۰۰ ساله است که توسط یکی از نزدیکان مولانا جلال الدین رومی ساخته شده است و باستان شناسان و محققان، به طور دقیق این مجموعه را به سلطان چلپی منسوب و تاریخ احداث بنا را سال ۷۲۸ هجری قمری بیان کرده اند . , ...ادامه مطلب

در نوشتار حاضر ضمن بررسی ویژگیها و نکات برجسته‌ی نسخه های ترکی, موجود در کتابخانه, آستان قدس رضوی و کتابخانه, های وابسته، سعی در نگارش و معرفی و فهرست مختصر و الفبایی آنها خواهد شد., ...ادامه مطلب

متاسفانه در سنت تاریخ نویسی ایرانیان به تاریخ پیش از هخامنشیان و کشفیات باستان شناختی و زبان شناختی در مورد زبان ها و فرهنگ ها و نژادهای اولیه و بومی , ...ادامه مطلب

در نوشتار حاضر ضمن بررسی ویژگیها و نکات برجسته‌ی نسخه های ترکی موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی و کتابخانه های وابسته، سعی در نگارش و معرفی و فهرست مختصر و الفبایی آنها خواهد شد. , ...ادامه مطلب

   کتاب "زبان ترکی در بوته زبانشناسی تطبیقی" در 400 صفحه به قیمت 25000 تومان توسط انتشارات اختر تبریز منتشر گردید. مقالاتی تحت همین عنوان از نخستین پیش شماره نشریه "امید زنجان" در سال 72 منتشر گردید و علاقمندان بیشماری را گرد آورد و استقبال بیحدی از آن بعمل آمد. سپس به صورت کتابی مستقل در سال 1376 توسط انتشارات زنگان (با مدیریت دکتر مهدی افضلی) چاپ و منتشر شد و تمام تیراژ این کتاب به تعداد 2000 جلد در عرض یک هفته در جشنواره اقوام در تهران بفروش رفت.    در این کتاب، زبان ترکی در تطابق با 7 زبان زنده ی جهان، زیباییها، توانمندیها و مشخصات آنها مورد بررسی قرار می گیرد. عناوینی مانند: انتخاب یک زبان بین المللی  / سرچشمه ی زبان  / آشنائی با زبانهای جهان / علم زبان شناسی / زبانشناسی تطبیقی / تداخل واژگان / زبان و فرهنگ / تنوع زبانها / اسطوره زبان / زبانهای فراساخته مانند اسپرانتو / پایگاه های استنادی / رتبه بندی مقالات بین المللی / تاریخ خط ترکی / زبان معیار ترکی / حضور و تاثیر زبانها بر یکدیگر / زبان بنیادین ترکی - اسم  - صفت  - فعل و فرمها و وجوه افعال / قسمتهای مختلف بیان - اعداد و حروف اضافه در زبان ترکی / ضرورت ایجاد فرهنگستان زبان ترکی / تدریس زبان ترکی در مدارس و . . . , ...ادامه مطلب

زنگان بؤلگه سی، خمسه آدلاناراق، آذربایجانین ادبیات اوجاقلاریندان بیری اولموش، 700 ایلدن آرتیق تورک ادبیاتی نین زنگین و آلیشقان اوجاقلاریندان اولموشدور. بو بؤلگه، مولانا عتیقی زنگانی، شیخ شهاب الدین سهروردی، مولانا همتی انگورانی، خواجه اسحاق رضایی زنج, ...ادامه مطلب

   ادبیات مرثیه در آذربایجان دارای تاریخی کهن است. از دوران پیش از اسلام تحت عنوان آغیلار، اوخشامالار و بایاتیلار، مراثی فراوان تا زمان ما باقی مانده است. ادبیات مرثیه بعد از اسلام تداوم همان جریان است اما حوادث کربلا را باید بالاترین و تاثیرگذارترین مرحله در این ادبیات دانست. در ادبیات ترکی کسانی چون غازي  قاستامانلي (839ه)، يحيي بخشي 905٫ ه‍ ق)، لامعي ( ۹۳۸ه‍. ق) حاجي نورالدين افندي (۹۴۰٫ ه‍ .ق), ...ادامه مطلب