آذربایجان ادبیاتینین تاریخی درینلیگی محمدرضا کریمی[1] خلاصه: آذربایجاندا کلاسیک تورک ادبیاتینین عمادالدین نسیمیدن باشلادیغی همیشه تصویر ائدیلیر. بو سطیرلرین یازارینین فیکریجه، بو ایفاده سون درجه یانلیشدیر، چونکی نسیمیدن عصرلر اول آذربایجاندا اونلارجا، یوزلرله شاعر و یوزلرله قیمتلی تورک اثری یازیلمیش، اؤتن عصرین سیاسی سببلری اوزوندن بیلهرکدن و بیلمهدن اونودولموشدور. بو گون دونیادا ویرتوال مکانین گئنیشلنمهسی و بوتون دونیانین اونسیتی ایله بیر چوخ گیزلی حقیقتلر اوزه چیخیر و آذربایجانین زنگین ادبیاتی بو بؤیوک تاریخی نایلیتدن چوخلو بهره له نیب. بو گون مین ایللیکلرین تاریخینی داشییان یوزلرله اثر اونودولما کولوندان چیخیب دونیانین گؤزو اؤنونده سئچیلیر و اونو پیسلهینلرین اینکار احتیمالینی الیندن آلیر. بو یازیدا بیز آذربایجان ادبیاتینا هیجری 8-جی عصرده عمادالدین نسیمی دؤوروندن باشلایاجاغیق و عادی تجروبهنین و کلاسیک شیوه نین عکسینه اولاراق، چاغداش دؤوره دوغرو ایرهلیله مک عوضینه، تاریخه و تاریخین درینلیگینه واراجاغیق بلکه آذربایجاندا تورک شاعر، یازیچی و تورک دیلینده یازیلمیش اثرلری اوزه چیخاراق. بو مقاله کیتابخانا مئتودونو نظردن کئچیریر و مسئله نی اوریژینال سندلرله آراشدیریر. اونو دا علاوه ائتمک لازیمدیر کی، مؤوضو چوخ گئنیشدیر و بورادا یالنیز یارادیجی شاعیرلر و یازیچیلارین آدلاری و بعضی اثرلری قئید ائتمکله کیفایتله نیریک.آچار سؤزلر: آذربایجان – تورک ادبیاتی، عمادالدین نسیمی، گنجه لی نظامی، شان قیزی داستانی، کتاب دده قورقود.گیریش: شوبههسیز کی، ادبیات سؤز صنعتیدیر و دیلین گلیشمهسینه، فرقلیلشمهسینه و گوجلنمهسینه تأثیری معاصر دؤورون ان مهم مقاملاریندان, ...ادامه مطلب
چکیدهیکی از مهمترین مسائل فکری دورهی معاصر ما، جست و جوی علل و ریشههای عقب ماندن جوامع اسلامی به طور اعم و جامعهی ایران به طور اخص از قافلهی تمدن جدید با منشأ اروپای غربی و تلاش برای یافتن جواب پرسشهای کلانی مانند موارد ذیل است؛ چرا تمدن جدید عصر حاضر صرفاً در جغرافیای اروپای غربی سر برآورد؟ چرا سرزمینهای دیگر از جمله ممالک اسلامی نتوانستند بستر و شرایط لازم برای سر بر آوردن چنین پدیدهای را فراهم کنند؟ چرا سرزمینهای اسلامی در عین این ناتوانی، حتی در برابر این تمدن جدید مقاومت نشان داده و به راحتی حاضر به جذب آن نبوده و نیستند؟محققین و نظریهپردازان بسیاری بسته به خاستگاه اندیشگی و نحلهی فکری خود، در صدد جواب دادن به این سوالات و صدها سوال مشابه دیگر برآمدهاند تا مگر با یافتن جواب این پرسشها، موانع پیش روی ما برای پیوستن به قافلهی تمدن جدید غربی را را از میان بردارند اما جوششها و کوششهای اکثرشان به سبب ایدئولوژیزدگی و تصورگرایی به جای واقعگرایی، قرین موفقیت نبوده است.سهم تاریخیگری نیز در این ایدئولوژیزدگی و تصورگرایی سهمی عمده بوده است. یکی از نظریهپردازان این میدان که آراء و تئوریهایش به سبب تاریخیگری، ایدئولوژیزدگی و تصورگرایی به جای واقعگرایی، راه به جایی نبرده است، سید جواد طباطبایی است که در این مقاله به نقد بخشی از دیدگاههای او بهویژه از منظر تاریخیگری پرداخته شده است.مقدمهپائیز سال 1382 که تازه وارد دانشگاه شده بودم، با نام سید جواد طباطبایی در یکی روزنامهها (اگر اشتباه نکنم روزنامه شرق بود و مطلبی با عنوان «انکار مدعی». در آن نوشته، طباطبایی به ادعای حسن قاضی مرادی مبنی بر سرقت مفهوم «شرایط امتناع تفکر» از وی، جواب داده بود) آشنا شدم و پس از, ...ادامه مطلب
تیمور اوغوللاری ائلخانلیلار ضعیفله دیکده، امیرتیمور کوره کن و اونون اولادلاری، یوز ایلدن آرتیق، یئر اوزونون گئنیش بیر ساحهسینده، گوجلو و امین بیر امپراتورلوق قوروب، تاریخ بویو گؤرکملی بیر ائتکی , ...ادامه مطلب
ائلخانلی امپراتورلوغو پوزولماسیلا، خوراساندان آنادولونون باتی طرفینده اولان مدیترانه ده نیزینه ده ک، سیاسی- نظامی بیر بحران هریانی چولقاییر. بالاجا حکومتلر مختلف قبیله لرینه آرخالاناراق اؤز و, ...ادامه مطلب
آغ قویونلولار 1/5/1399 سلاملار؛ من بوگون آغ قویونلولار حاققیندا دانیشاجاغام آنجاق اصل قونویا کئچمه دن کئچن هفته ده اوز وئره ن اولایا اشاره ائتمهییمی لازیم بیلیرم. کئچن هفته بوتون تورک دونیاسی, ...ادامه مطلب
عزیز قوروپداشلار، سئویملی دوستلار، هامینیزی سلاملاییب و بورادا "آذربایجان تاریخی" عنوانیندا ایکینجی دانیشیغیما باشلاییرام. کئچن هفته بیر مقدمه ایله هورری لر حاققیندا دانیشدیم. بوگون قوتتی لر باره سیند, ...ادامه مطلب
سئویملی قوروپداشلار هامینیزی سلاملاییرام. هر گونوز خوش اولسون، اورکلرینیز سئوینج دولسون. بوگون آذربایجان تاریخی عنوانیندا اوچونجو دانیشیغیما باشلامادان اوّل، ایکی موض.عی خاطیرلاییرام: بیرینجی – آذربای, ...ادامه مطلب
سلام، سئویملی قوروپداشلار، سیزلری اورک اائویندن سلاملاییب و یئنی ایلی تبریک ائده رک، برکتلی و قوتلو بیر ایلی سیز عزیزلریمه آرزولاییرام. چتین گونلری کئچیریریک. اؤزونوزدن موغایات اولون، بلکه تئزلیکله کر, ...ادامه مطلب
آذربایجان تاریخیندن دانیشاراق، بوگون ماننالار حاققیندا دانیشاجاغام. البتده بو باره ده و اصولا تاریخیمیزین هر بیر مدنیت دؤره سینه گؤره ساعاتلار دانیشماق اولار، آما یاخشی بودور کی بو قیسا دانیشیقدا، مط, ...ادامه مطلب
ماننالارین یئرینی آلان مادلار 2650 ایل بوندان قاباق، نئچه طایفادان عبارت بیر مدنیت قورورلار. بونلارین باشکندی و مرکزیتلری آذربایجان اولموش و 200 ایل حکومتلری سورورلر . دیاکونفون دئدیگینه گؤره مادلار ن, ...ادامه مطلب
گؤگ تورک امپریاسیآذربایجانین پارلاق تاریخی دؤوره لریندن بیری ساسانی سولاله سی نین سونا یاخینلاشدیغی زماندا تورک دیللی خالقیمیزین گلیشمه سی و اؤزونه گلمه سی ساییلیر. اشکان ویا پارت سولاله سی، اردشیر با, ...ادامه مطلب
ایلک اؤنجه دئمه یی گرکلی بیلیرم کی خدمتینیزه عارض اولوب و دئیم کی من تاریخ اوزمانی دئییلم. آنجاق آذربایجان ادبیاتی تاریخی نین آراشدیریجیسی اولدوغوم اوچون مجبور اولاراق آذربایجان تاریخینی ده دقیق صورتد, ...ادامه مطلب
گوتتیلر / قوتتیلر گوتتیلر میلاددان ایکی و اوچ مین ایل اؤنجه میدانا گلمیشدیر. اورارتولار میلاددان مین ایل اؤنجه، ماننا و ماد اهلینی “گوتتی” دئییرلردیر. آنجاق ایکینجی سارگون زامانیندا کتیبه لرده مادلارلا گوتتیلر بیر – بیریندن آیریلیرلار. قدیم ادبیاتدا رایج بیر سؤز واردیر کی اونلارین یوردونو “جودی داغی” آدلاناراق آشور داغلارینین قوزئیینده داغلارلا بیر بیلیردیلر., ...ادامه مطلب
هورریلر خزر دنیزی ایله دجله چایینین قیراقلارینا قدهر اوزانان بیر یورددا یاشایان خالقلارین آدیدیر. هورریلر ۲۵۰۰ ایل میلاددان اؤنجه بو یئرلرده یاشاییردیلار. اونلارین یاشاییش یوردلاری زاگروس داغلاریند, ...ادامه مطلب
متاسفانه پس از روی کار آمدن حکومت دست نشانده و کودتایی رضاخان، یک نگاه تنگ و غیرمنطقی نژادپرستانه و کینه توز بر سنت تاریخ نویسی ایران حاکم گشت و تمام, ...ادامه مطلب